 |
Αριστερά η Άννα Κομνηνή, δεξιά υπαγορεύουσα την "Αλεξιάδα"
και στο κέντρο ψηφιδωτό με τη μορφή της.
|
Η Άννα Κομνηνή ήταν κόρη του Αυτοκράτορα Αλέξιου Α΄ Κομνηνού και της
Ειρήνης Δούκαινας. Σε μικρή ηλικία αρραβωνιάστηκε με τον Κωνσταντίνο Δούκα, τον
οποίο ο πατέρας της Αλέξιος είχε ανακηρύξει συν-αυτοκράτορα μέχρι τη στιγμή που
ο Αλέξιος απέκτησε γιο και διάδοχο, τον Ιωάννη Β'. Ο γάμος του Κωνσταντίνου με
την Άννα δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, καθώς ο Κωνσταντίνος πέθανε. Αργότερα, ο
Αλέξιος θα παντρέψει την Άννα με τον Νικηφόρο Βρυέννιο, στον οποίο θα δώσει τον
τίτλο του Καίσαρα.
Η μεγαλύτερη επιθυμία της Άννας ήταν να κατακτήσει το θρόνο της
αυτοκρατορίας και για το λόγο αυτό, όταν ο πατέρας της πέθανε, προσπάθησε σε
συνεργασία με τη μητέρα της Ειρήνη να οργανώσει συνομωσία εις βάρος του αδερφού
της και νόμιμου διαδόχου Ιωάννη Β' Κομνηνού. Η Άννα θέλησε να προωθήσει στο
θρόνο το σύζυγό της Νικηφόρο, αλλά ο ίδιος, μένοντας πιστός στον Ιωάννη, δεν
δέχτηκε να συμμετάσχει στα σχέδια της φιλόδοξης συζύγου του.
Η αποτυχία της συνομωσίας θα οδηγήσει την Άννα μαζί με τη μητέρα της σε
απομόνωση, στην Ιερά μονή της Κεχαριτωμένης στην Κωνσταντινούπολη, όπου η Άννα
θα αξιοποιήσει τις γνώσεις της για να συγγράψει την ιστορία του πατέρα της. Η
«Αλεξιάδα» (15 βιβλία), το ιστορικό αυτό έργο της Άννας Κομνηνής, αποτελεί μια
σημαντική πηγή πληροφοριών για τα χρόνια της διακυβέρνησης του Αλέξιου Α΄ και
συνάμα ένα εξαιρετικό λογοτέχνημα, μιας και η Άννα είχε βαθιά καλλιέργεια και,
όπως φαίνεται, σημαντικές συγγραφικές ικανότητες.
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης είχε αφιερώσει στην Άννα Κομνηνή το ομώνυμο
ποίημα, δημοσιευμένο το 1920, το οποίο και παραθέτουμε:
Εις ίλιγγον είν’ η ψυχή της.
«Και ρείθροις δακρύων», μας λέγει,
«περιτέγγω τους οφθαλμούς.....
Φευ των κυμάτων» της ζωής της,
«φευ των επαναστάσεων».
Την καίει η οδύνη «μέχρις οστέων και μυελών
και μερισμού ψυχής».
Όμως η αλήθεια μοιάζει που μια λύπη μόνην
καιρίαν εγνώρισεν η φίλαρχη γυναίκα˙
έναν καϋμό βαθύ μονάχα είχε
(κι ας μην τ’ ομολογεί) η αγέρωχη αυτή Γραικιά,
που δεν κατάφερε, μ’ όλην την δεξιότητά της,
την Βασιλείαν ν’ αποκτήσει˙ μα την πήρε
σχεδόν μέσ’ απ’ τα χέρια της ο προπετής Ιωάννης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου